لقب های حضرت عباس (ع)

لقب : عنوانی است که در اثر بروز و ظهور خصلت هایی از انسان ها به آنها نسبت داده می شود تا نشانگر ویژگی های آنها باشد در این راستا.   کنیه : نیز که در عربی در مردان با پیشوند اب و در زنان با پیشوند ام تلفظ می شود غالباً نشأت گرفته از خصلت های انسان ها است و نشان دهنده آثار وجودی آنها می باشد.

با توجه به اینکه در اسلام برای عیب پوشی و حفظ حریم پاکی و پاک زیستی و دوری از شایعه های زشت که موجب آلودگی محیط خواهد شد و دارای پی آمد های شومی است از ذکر لقب های زشت برای انسان های مومن نهی شده است چنانچه در آیه 11 سوره حجرات می خوانیم: [ همدیگر را با لقب های زشت یاد نکنید ] اسلام به طور صریح هر گونه اسم و لقبی را که موجب کوچکترین اهانت و تحقیر مومن گردد ممنوع نموده است.

روایت شده صفیه دختر حی بن اخطب یهودی پس از ماجرای فتح خیبر مسلمان شد و همسر پیامبر (ص) گردید روزی گریان نزد پیامبر (ص) آمد. حضرت از علت گریه او پرسید او عرض کرد: عایشه به من می گوید ای یهودی زاده. حضرت نبی فرمود چرا به او جواب ندادی که پدرم هارون برادر موسی است و عمویم موسی (ع) است و همسر پیامبر اسلام هستم در این هنگام آیه فوق نازل شد.

از این روایت فهمیده می شود که مسلمانان باید از لقب گذاری زشت نسبت به مومنان بپرهیزند و لقب های نیک را (مانند موسی زاده ،هارون زاده ،برادر زاده موسی و...) برای آنها برگزینند. نیز روایت شده یکی از اصحاب در موردی به بلال حبشی گفت:یا بن السواد- ای سیاه پوست زاده- پیامبر بر آشفت و اورا سرزنش کرد و فرمود: تو جز با عملت بر سیاه پوست یا سرخ پوست برتری نداری.

نظر به اینکه حضرت عباس (ع) در ابعاد مختلف زندگی دارای عالی ترین ارزشها بود و آن ارزشها به طور آشکار و کامل در او دیده می شد به تدریج همانها برای او لقب ها و کنیه هایی شدند و مردم با ذکر آن لقب ها و کنیه ها که بیانگر فضایل حضرت عباس بودند عظمت اخلاقی او را بازگو می کردند ودر مجموع او را ابوفاضل – پدر ارزشها- می خواندند. این که به او ابوالفضل می گفتند به خاطر یکی از دو علت بود:.

1 – پسری به نام فضل داشت.

2 – چون سراسر زندگی در خشان آن حضرت پر از فضل و فضیلت بود زیرا ابوالفضل یعنی پدر فضیلت ها و به نظر می رسد که علت دوم مناسب تر باشد زیرا یکی از فرزندان او فضل الله نام داشت نه فضل.

به هر حال حضرت به خاطر داشتن فضایل بی شمار دارای بیشترین القاب شده است تا آنجا که علامه مامقانی در تنقیح المقال 16 لقب برای آن حضرت بر شمرده اند. که ما نظر شما را به شرح 21 لقب از آن حضرت جلب می کنیم:

1 – قمر بنی هاشم          2 – باب الحوائج         3 – الشهید       4 – عبد صالح         5 – سقاء و ساقی 

6 – المستجار               7 – فرمانده لشکر        8 – حامی         9 – فادی              10 – ضیغم  

11- مؤثر                  12 – سردار و پیشتاز   13 – پرچمدار      14 – ظهر الولایه    15 – المواسی  

16 – الواقی             17- اطلس                  18 – باب الحسین  19- الساعی          20 – صدیق  

21 – البطل العلقمی                   ادامه دارد.....